O día 24 de outubro de 2008 nace en Pontedeume a asociacion Ardóbriga como resultado das inquedanzas dun grupo de persoas conscentes do risco de desaparición dun patrimonio cultural que nos foi legado polas xeracións pasadas e do que a sociedade actual semella non ser quen de transmitir para uso e disfrute das vindeiras.



Os membros de Ardóbriga vivimos, traballamos e sentimos no territorio que hóxe ocupan os concellos de Miño e Pontedeume. Estes dous municipios manteñen unha estreita relación topolóxica dende tempos remotos, manifesta no antigo arciprestádego de Pruzos, no espectacular xacemento do castro de Castrelo polo medio do cal atravesa a divisoria entre ámbolos dous concellos e onde se xuntan catro límites parroquiais, ou no extenso eido de influencia do santuario do monte de Breamo, de probables orixes precristiás.



Un paseo polo casco vello de Pontedeume pode facer caer na depresión ao espírito máis insensible, o abandono e a ruina están matando un patrimonio histórico e arquitectónico que nos pertence a todos. Unha visita aos nosos xacementos arqueolóxicos, que os hai, deixa ver vertedeiros clandestinos e pistas de motocrós ilegais. Unha ollada ao nomenclator oficial do concello estarrecerá a calquera que coñeza os nomes de lugar do seu contorno.



Ante esta situación decidimos organizarmonos como asociación legalmente constituída, sendo os nosos obxectivos a protección do patrimonio cultural en xeral, a salvagarda dos xacementos arqueolóxicos e a conservación do patrimonio toponímico.



Ardóbriga nace coa vocación de formar unha masa social de orixe diversa pero con un interés común pola protección, o estudio e a valoración dun patrimonio que por local non é menos da humanidade, que é de todos nós, dos de acó e dos de acolá, dos nosos antepasados e dos nosos fillos, e mesmo dos que non se interesan por el.




lunes, 28 de enero de 2013

07-12-12 CHARLA DE ANTÓN MALDE

A información sobre actividades relacionadas co Patrimonio que nos intercambiamos as distintas asociacións que temos interese na súa conservación sempre acaba por dar bos froitos. Tal foi o que aconteceu cunha nota informativa enviada polos compañeiros da Asociación Libre de Paderne Roxín Roxal que nos daba conta dunha actividade organizada polo grupo de Investigación do Castro de As Travesas en colaboración coa concellería de Cultura do concello de Carral. A actividade consistía nunha charla-mostra sobre a actuación arqueolóxica nese castro a cargo do responsable da mesma Antón Malde. Un grupo de ardóbrigos nos interesamos en asistir á actividade e contactamos coa concellería de Cultura de Carral para concertar data e hora. Como non parecía haber unha data axeitada, Malde acabou por ofrecerse a achegarse ata Pontedeume acompañado pola tamén arqueóloga Elisa Amigo para ofrecernos a charla en Pontedeume, o que dende aquí lles agradecemos moito.



A charla tivo lugar no salón de actos da Casa da Cultura de Pontedeume, no antigo convento dos agostiños e asistiu un nutrido grupo de afeccionados á arqueoloxía, non todos membros de Ardóbriga, entre os que había unha representación da corporación municipal encabezada polo alcalde Gabriel Torrente.


Antón Malde relatou as circunstancias que levaron á intervención arqueolóxica no castro e o papel fundamental que supuxo a iniciativa municipal como promotor e comprador dos terreos. Está claro que a sensibilidade dos políticos é fundamental para desenvolver proxectos de estudo e posta en valor de unidades patrimoniais de caracter emblemático, como sería o noso castro de Castrelo. No caso de As Travesas, Malde resaltou a súa importancia dentro do contexto das redes viarias da tardo-antigüidade.






miércoles, 16 de enero de 2013

AS LÁPIDAS DO CASTRO DE A INSUA

Como xa dimos conta noutra entrada deste blog, un dos indicios que nos levaron a promover a actuación arqueolóxica no castro de A Insua, na parroquia de Boebre (Pontedeume) foron as tres lápidas atopadas accidentalmente nas obras de ancheamento da pista que chega ao chamado coto de Lago ou de A Insua e que se atopaban no xardín dos propietarios do terreo onde apareceran. Naquela actuación tamén atopáramos, entre outras cousas, unha lápida de granito cunha cruz de Malta. Ardóbriga xestionou co Concello de Pontedeume o traslado das catro pezas ao xardín da Casa da Cultura municipal.


No pasado mes de decembro comezamos os traballos de rexistro e calco dos gravados e dos relevos de cada unha das pedras. A nosa intención é elaborar un completo informe para que o concello solicite a Patrimonio o depósito provisional en situación de exposición permanente en dependencias municipais de Pontedeume das lápidas e que poidamos disfrutar delas como parte que son do patrimonio local.


viernes, 11 de enero de 2013

1912-2012 CENTENARIO DO TORQUES DE CENTROÑA


ENTREVISTA CON Dª ANA MARÍA LEIRA


O pasado 24 de xullo un grupo de investigadores de Ardóbriga achegámonos á aldea de Castrelo, en Centroña, para manter unha entrevista con Dª Ana María Leira Fernández neta de Juan Leira Leira, o labrego que atopou o torques cando sachaba nas patacas no cercano lugar de A Casavella. O seu neto Moncho foi o que nos facilitou o contacto e nos amosou amablemente a leira (hoxe a monte) onde o seu visabó fixera o casual achado que estes días celebramos. Sorprendeunos comprobar que o lugar quedaba fora do recinto do castro, aínda que sí nas súas proximidades.

Dª Ana María contounos moitas historias da súa familia, pero non poido informar da data exacta do acontecemento. O que sí quedou para a memoria familiar foi o que pagaron polo torques: "100 pesos deron por el", dixo. Normal que unha cifra tan elevada para unha familia humilde quedara para o redordo de varias xeracións.

Estado actual da leira de A Casavella