PRIMEIRA CAMPAÑA ARQUEOLÓXICA DE ARDOBRIGA (3ª entrega)

O achado dos restos humanos, lonxe de favorecer, ralentizaron moito os traballos. Foron pasando os días e os esforzos concentráronse no Sector 2, onde aparecera a lápida. Sen embargo, aparte dos restos óseos mesturados con entullos da primitiva igrexa e pequenos anacos de cerámica, soamente apareceron algunha doas de cor negra, acaso de rosario, e unha moeda de bronce aínda sen identificar. A extracción de ósos é moi lenta e laboriosa, e obriga a facer constantes interrupcións para efectuar medicións e debuxar croquis. Tal vez o achado de máis interese neste sector, despois da lápida, foi un cambio da tonalidade do xabre, na cabeceira oeste da cata e a escasa profundidade, que indicaba a presencia dunha cantidade apreciable de argamasa dun ton amarelo brancuzco que ven poidera ser unha pegada dalgunha edificación.

Á vista dos resultados, e de que o prazo para rematar os traballos pasaba, o director da escavación Fidel Méndez decide centrar os traballos no Sector 1. Aquí, despois de superar o nivel de terra arxilosa pisada con entullo equivalente ao que contiña a lápida do outro Sector e no que atopamos un botón de uniforme do s. XIX, entre outras cousas de menor entidade, chegamos a unha capa de pedras que semellaba foran estendidas procedentes dalgún muro.

Por debaixo deste nivel de pedras apareceu de novo terra vexetal, pero moi antiga, asociada a frecuentes restos romanos como tégula e terra sigilata e algúns de cerámica de tipoloxía castrexa.

Efectivamente, chegamos ao nivel castrexo dun xacemento dun longo e descontinuo historial de ocupación. A confirmación foi o achado duns curiosos obxectos metálicos que, a falta da súa limpeza en laboratorio, ben pode tratarse de colgantes atrompetados como os aparecidos no castro de Torroso o que ratificaría a adscrición do castro de A Ínsua á primeira Idade do Ferro. Ademais, dentro deste nivel castrexo atopamos un soterramento, seguramente de época romana que viría a confirmar o retorno ao castro con fines funerarios, tempo despois do abandono do seu uso habitacional, o que supón un mantemento do coñecemento do lugar como “pobo dos antepasados” ao longo da segunda Idade do Ferro, época na que o poboamento estaría no cercano castro de Centroña-Perbes, que remataría por converterse na necrópole dos habitantes da vila romana de Centroña e doutros núcleos próximos.Coa chegada do cristianismo construiríase a primeira igrexa de Boebre que consagraría o camposanto ás novas crenzas.